Ik hoor weleens: “Feedback is een cadeautje”. Eerlijk gezegd krijg ik daar een beetje de kriebels van. Want feedback voelt soms helemaal niet als een cadeautje. “Waarom kom je daar nú mee? Had je dat niet eerder kunnen zeggen?” of “Van jou wil ik dat helemaal niet horen”, passeren soms ook mijn gedachten. Herkenbaar?
Effectieve feedback geven en ontvangen vraagt om zorgvuldigheid. Feedback is een krachtig middel om de leerwinst van jouw leerlingen te vergroten, maar het moet wel op de juiste manier worden gedaan. Pas dan wordt feedback echt ‘een cadeautje’. Hier zijn enkele krachtige tips voor in jouw klas!
1. Stel doelen en succescriteria vast en maak ze zichtbaar
Wanneer leerlingen weten wat ze moeten bereiken (feed-up), kunnen ze gericht aan de slag en kan er specifieke feedback worden gegeven. Neem de tijd om samen met de leerlingen te bepalen waaraan het werk moet voldoen om te kunnen stellen dat het doel behaald is. Dit noemen we succescriteria. Dit geeft hen een gevoel van eigenaarschap en vergroot hun betrokkenheid. Stel dat het leerdoel ‘het schrijven van een uitnodiging’ is. Laat leerlingen met elkaar naar verschillende uitnodigingen kijken en bespreken waar een goede uitnodiging aan moet voldoen. Stel deze samen vast en maak ze zichtbaar zolang er aan dit doel gewerkt wordt, zodat er tijdens het leren op teruggekeken kan worden.
2. Geef specifieke feedback én feedforward
Geef specifieke feedback met behulp van de gestelde succescriteria: “Goed dat je het tijdstip en de locatie hebt beschreven” of “Ik kan nog niet zien van wie de uitnodiging komt”. Probeer bij feedback ook altijd de volgende stap te geven: wat moet er gebeuren om verder te komen in het leerproces? Dit noemen we feed-forward. “Ik kan nog niet zien van wie de uitnodiging komt; voeg een afzender toe” of “Het woord is niet juist geschreven, maak het woord langer om te horen of je het met een t of d moet schrijven”. Of -als de leerling dat aankan- stel de vraag: ‘Hoe denk je dat je dat kunt verbeteren?’. Met specifieke feedback en feedforward kan een leerling heel gericht aan de slag.
3. Creëer feedbackmomenten
Wacht niet tot het eind van een les, project of zelfs dag om feedback te geven. Integreer regelmatig feedbackmomenten in je lessen. Dit kan eenvoudig door directe feedback te geven terwijl je rondloopt, of door time-outs in te lassen waarin je iedereen het werk even laat neerleggen om te reflecteren op hoe het tot dan toe gaat. Past iedereen de succescriteria nog toe? Wil iemand er iets over vertellen of iets laten zien? Wat is jou tot nu toe opgevallen? Dit helpt leerlingen kritisch naar het eigen proces te kijken en eventueel hun aanpak aan te passen.
4. Gebruik coöperatieve feedback
Leerlingen hebben onderling een natuurlijke manier van converseren; ze durven elkaar in de rede te vallen en vragen om meer verduidelijking. Dit maakt feedback minder bedreigend en meer een teamactiviteit. Stimuleer leerlingen om elkaar feedback te geven aan de hand van de succescriteria. Dit kan klassikaal, in groepjes of in tweetallen. Vaak ziet de maker van het werk zelf al zijn verbeterpunten wanneer hij zijn werk met anderen deelt. Coöperatieve feedback bevordert samenwerking en leert hen op een constructieve manier naar elkaars werk te kijken.
5. Reflecteer op jezelf
Als leerkracht is het ook belangrijk om feedback te ontvangen! Vraag je leerlingen wat ze van jouw les, hulp of feedback vonden. Je demonstreert hiermee een growth-mindset en laat leerlingen zich meer betrokken voelen. Daarnaast geeft het jou waardevolle inzichten in hoe je jezelf kunt verbeteren.
Een positieve feedbackcultuur in de klas is essentieel voor de ontwikkeling van leerlingen. Door doelgerichte feedback en samenwerking te bevorderen, creëer je een omgeving waarin leren en groeien centraal staan. Zo wordt feedback uiteindelijk wél dat cadeautje ;).
Aan de slag met effectieve feedback in de klas? Wij helpen je graag op weg! Bel ons voor de mogelijkheden op 030 – 243 768 2.
Lees meer:
- Dweck, C. S. (2006). Mindset: The New Psychology of Success. New York: Ballantine Books.
- Hattie, J., & Timperley, H. (2017). Feedback: Maak leren zichtbaar. Amsterdam: Boom uitgevers.