Leesplezier is het voornaamste doel van leesbevordering. Want als je plezier in lezen hebt, lees je vaker en hoe vaker je leest, hoe beter je er in wordt! Het kiezen van een passend leesboek speelt hierbij een essentiële rol. Maar hoe ga je nu met je leerling op zoek naar een goed leesboek? Hieronder enkele handige tips!
Bij het stimuleren van het leesplezier is de belangrijkste stelregel: Laat een leerling alléén boeken lezen die hij leuk vindt! Je leerling heeft dan ook de doorslaggevende stem in het keuzeproces. Kies samen met je leerling een boek uit dat aansluit bij zijn interesses. Daarnaast kan rekening gehouden worden met de favoriete tekstsoort of het genre dat de leerling fijn vindt om te lezen. Veel kinderen hebben in eerste instantie een beperkte voorkeur bij het kiezen van een boek. Hier kan je als leerkracht handig op inspringen. Als een bepaald genre in de smaakt valt, blijven kinderen graag in dat genre hangen en als ze een boek uit een serie of van een bepaalde auteur leuk vinden, willen ze meteen alles hiervan lezen. Ze hoeven dan niet steeds weer te wennen aan nieuwe hoofdpersonen of een andere schrijfstijl. Ook als een boek verfilmd is, moedigt dit kinderen aan tot lezen. Bovendien selecteren kinderen een boek op hele andere criteria dan volwassenen. Zo vinden ze een heldere verhaallijn prettig evenals herkenbare personages, is spanning of humor een grote pré, moet het boek niet te veel moeilijke woorden hebben en zijn plaatjes, passend bij het verhaal, een aangename afwisseling. Uiteraard speelt het uiterlijk van het boek, de titel en de voorkant, eveneens een belangrijke rol in het keuzeproces. Ga vooral mee in deze voorkeuren! Wanneer de eerste schifting is gemaakt, lees dan samen met je leerling de achterkant van het boek. Zo kan je leerling zelf bepalen of hij het boek leuk vindt. Zo niet: Geen probleem, op naar een ander boek!
Sta als leerkracht model in hoe jij het kiezen van een leesboek zelf aanpakt. Waar let jij op als je een boek kiest? Kijk je vooral naar de voorkant van het boek? Lees je de tekst op de achterkant? Geef je een boek een kans, ook als het op het eerste gezicht niets lijkt? Gebruik je boekentips van anderen? Maar ook: wat vind je ervan als een boek tegenvalt? Kies je altijd voor een boek uit hetzelfde genre of durf je hiervan af te stappen? Door ervaringen uit te wisselen, wordt lezen leuker en help je je leerling uiteindelijk het keuzeproces zelf vorm te geven.
Laat in eerste instantie de AVI-niveaus even voor wat ze zijn. Een kind dat zelf gemotiveerd is een bepaald boek te lezen, redt zich ook met iets moeilijkere boeken (uiteraard niet té moeilijk). Mocht je de moeilijkheidsgraad willen testen, dan kan je dat doen met een handig trucje: de Vijfvingertest. Laat de leerling de eerste bladzijde lezen met vijf vingers omhoog. Bij elk woord dat de leerling moeilijk kan lezen of dat onbekend is, gaat er een vinger naar beneden. Zijn er aan het eind van de bladzijde vier of vijf vingers naar beneden, dan is het boek waarschijnlijk nog net iets te moeilijk. Zijn er geen of is slechts één vinger naar beneden, dan is het boek mogelijk zelfs te gemakkelijk. Bij nog twee of drie vingers omhoog lijkt het erop dat je precies de goede moeilijkheidsgraad te pakken hebt! Als een leerling het boek, ondanks een te hoge moeilijkheidsgraad, tóch heel graag wil lezen, dan is dat natuurlijk prima. Of de leerling slaagt erin en krijgt een boost in zijn zelfvertrouwen of de leerling legt toch halverwege het boek weg en kiest een nieuw boek uit.
Wanneer de leerling eenmaal het plezier van het lezen te pakken heeft, kan de focus verbreed worden naar het uitbreiden van zijn voorkeur en het ontwikkelen van leeservaring. Dit kun je doen door verschillende tekstsoorten aan te bieden. Probeer bijvoorbeeld eens het lezen van krantenberichten, recepten, strips, gedichten of songteksten. Laat de leerling vooral kennismaken met verschillende genres: informatieve boeken of juist fictie, spannend, humoristisch, avontuur, detective, sprookjes, psychologische verhalen. Er is voor ieder kind wel wat wils.
Tot slot bestaan er leuke websites die je als leerkracht, maar ook je leerlingen kunnen helpen bij het zoeken naar een geschikt leesboek. Goede voorbeelden hiervan zijn:
Deze sites staan boordevol boeken gerangschikt op leeftijd, genre en thema, tiplijsten van boeken per leeftijdscategorie, tips voor het kiezen van een goed boek en vele recensies door kinderen zelf geschreven. Alleen al een bezoekje aan deze kleurrijke, aansprekende sites geeft je zin in lezen. Kortom, op zoek naar dat goede boek en het leesplezier!
